پنوماتیک چیست؟

پنوماتیک چیست؟

سیستم پنوماتیک چیست؟

پنوماتیک به فناوری هوای فشرده میگویند اما در برخی موارد باید آنرا نوعی سیستم کنترل خودکار به شمار آورد. گاز فشرده کهبه طور معمول، هوای خشک یا غیرخشک است که بمنظور راهاندازی یک عملگر، انجام کار و متوقف کردن آن مورد استفاده قرار میگیرد. پنوماتیک در گذشته به سادگی سیستم تنفسی انسان یعنی فشردن هوا در ششها بود. این هوای فشرده میتوانست در ادامه آتشی را شعله ور کند یا یک تیر را رها سازد. کلمه پنوماتیک ریشه ای یونانی به معنای «دمیدن» دارد و سیستم پنوماتیک به سیستمی میگویند که از هوای فشرده برای انجام کار استفاده میکند. این سیستم، هوا را جذب و به مدار منتقل میکند تا انرژی مورد نیاز تامین شود. به این ترتیب، سیستمهای پنوماتیکی کاربرد گستردهای در صنایع دارند. سیستم پنوماتیکی را میتوانید در صنایع و حتی زندگی روزمره مشاهده کنید. به طور مثال، دریل های دندانپزشکی از نیروی پنوماتیکی برای جرمگیری دندانها بهره میگیرند. برخی از سازها در موسیقی نیز جهت عملکرد مناسب خود از هوا کمک میگیرند.

 

اجزا سیستم پنوماتیک:

1) سیلندرها

سیستم پنوماتیک از طریق تبدیل نیرو به انرژی پتانسیل کار میکند و این انرژی پتانسیل با عمل محرک یا سیلندر به انرژی جنبشی تبدیل میشود. به طور معمول، تبدیل انرژی از طریق پیستون و شاتون قابل انجام است. در سیلندرهای پنوماتیک به طور معمول، هوای فشرده، پیستون را تنها در یک جهت حرکت میدهد. در پایان حرکت پیستون، در اثر خروج هوا، خالء ایجاد میشود که این خالء به کمک یک فنر، سبب بازگشت پیستون به محل اولیه خود خواهد شد.

2) اتصالات

اجزای مختلف یک سیستم پنوماتیک به کمک اتصالات ‌«Fittings» به یکدیگر متصل میشوند. تمامی اجزای سیستم پنوماتیکی تحت فشار هوا هستند و بنابراین، این اتصالات باید از آببندها و اورینگهای مناسبی استفاده کرده باشند. اتصالات موجود در این سیستمها از مواد با جنسها – فلزی و پلیمری – و شکلهای مختلفی تشکیل شدهاند.
لوله ها و شیلنگ ها در سیستمهای پنوماتیک، («شلنگ ها:Tubing» و «لوله ها:Hoses») به شکل متفاوتی مورد استفاده قرار میگیرند. از لوله ها به طور معمول در سیستم های فشار قوی و از شلنگها در سیستم هایی با فشار پایین بهره میگیرند. این لوله ها نیز به طور معمول از جنس های مختلفی ساخته شدهاند که انواع انعطافپذیر و پلیمری آن موارد مصرف بیشتری دارند.
بخش خالء زمانی که فشار به شکل قابل ملاحظه ای از فشار اتمسفریک کمتر شود، خالء ایجاد خواهد شد. برای بوجود آوردن چنین شرایطی باید تمامی هوای محبوس خارج شود و به همین منظور از تولیدکنننده های خال یا پمپ های خالء استفاده میشود. این پمپ های خال، هوای فشرده را از طریق یک دیفیوزر خارج میکنند و سبب ایجاد خال میشوند.

3) تهیه و آماده سازی هوا

به هنگام فشرده سازی هوا، گرما ایجاد میشود و زمانی که این هوا سرد شود، میعان بوجود خواهد آمد. علاوه بر این، در اجزای تشکیل دهنده هوا ناخالصی هایی همچون گرد و غبار و ذرات معلق وجود دارد. اگر هوای فشرده حاوی این آلاینده ها وارد بخش های سیستم پنوماتیک مانند شیرها، سیلندرها و لوله ها شود، به طور قطع در عملکرد دستگاه اختلال ایجاد میکند و در نهایت، سبب از کار افتادن دستگاه خواهد شد.
کاهنده صدا به هنگام خروج گاز از سیستم پنوماتیک، صدای زیادی تولید میشود که برای کاهش آن از (کاهنده صدا) میگیرند. این صدا بسته به نیرو و فشار جریان ممکن است به صورت انفجاری باشد.

علم پنوماتیک چیست؟

علم پنوماتیک یکی از شاخه های رشته مکانیک سیالات بوده و در صنعت کاربرد بسیار زیادی دارد و امروزه جایگاه ویژهای در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، صنایع هوایی، صنایع چوب، فوالد، کاغذسازی، کارخانه قند و … دارد.
از مزیت های این علم ایمنی بالا، خطر و آلودگی کمتر آن است. علم پنوماتیک بر پایه مفاهیم و قوانین فیزیکی و ترمودینامیکی بوده و از هوا به عنوان سیال تراکمپذیر استفاده میشود.

 

ابزار پنوماتیک چیست؟

پنوماتیک تلفظ واژه فرانسوی pneumatique و نئوماتیک تلفظ واژه انگلیسی Pneumatics بوده و ریشه این کلمه از واژه یونانی πνεῦμα گرفته شده که به معنی باد یا نفس است. ترجیحا از معادل انگلیسی آن استفاده کنید. دستگاه یا ابزار پنوماتیکی انواعی از سیستم و قطعات فنی هستند که به جای برق از قدرت هوا یا گازهای فشرده استفاده می کنند و حرکت مکانیکی خود را با همین گازهای فشرده انجام میدهند، به همین دلیل به آنها ابزار بادی نیز گفته میشود. ابزار پنوماتیک نیز می تواند توسط دی اکسید کربن فشرده (CO2) ذخیره شده در سیلندرهای کوچک که امکان حمل و نقل را دارند هدایت شود.

کاربرد ابزار پنوماتیک صنعتی:

از گذشته از دستگاه و ابزار پنوماتیک در صنعت، معدن، عمران و راهسازی، دندانپزشکی، مونتاژ و نصب قطعات، ذوب فلزات، صنعت
چوب و … استفاده میشده است.
ابزار پنوماتیکی با دو نوع طول عمر قابل خریداری هستند که یک نوع آن به دلیل عمر کم بعنوان ابزار یک بار مصرف شناخته میشود اما نوع دوم طول عمر بیشتری دارد و قیمت آنها هم از نوع اول بالاتر است. این ابزار پنوماتیکی بیشتر در تعمیرگاه های لاستیک استفاده می شود. در مقایسه با ابزار معادل الکتریکی، ابزار پنوماتیک برای اجرای و نگهداری بدون خطر جرقه، کوتاه شدن یا برق ضربه، ایمنی بیشتری دارند و نسبت به وزن کمتری دارند. در گذشته تولید ابزارآلات بادی تنها در انحصار چند شرکت و فقط برای مصارف خاص صنعتی بود اما امروزه با گسترش تقاضا و مصرف ابزارآلات مقدار زیادی از آن ها وارد بازار شد.

کاربرد ابزار پنوماتیک صنعتی:

از گذشته از دستگاه و ابزار پنوماتیک در صنعت، معدن، عمران و راه سازی، دندانپزشکی، مونتاژ و نصب قطعات، ذوب فلزات، صنعت، چوب و … استفاده میشده است. ابزار پنوماتیکی با دو نوع طول عمر قابل خریداری هستند که یک نوع آن به دلیل عمر کم بعنوان ابزار یک بار مصرف شناخته میشود. اما نوع دوم طول عمر بیشتری دارد و قیمت آنها هم از نوع اول بالاتر است. این ابزار پنوماتیکی بیشتر در تعمیرگاه های لاستیک استفاده می شود.
در مقایسه با ابزار معادل الکتریکی، ابزار پنوماتیک برای اجرای و نگهداری بدون خطر جرقه، کوتاه شدن یا برق ضربه، ایمنی بیشتری دارند و نسبت به وزن کمتری دارند. در گذشته تولید ابزارآلات بادی تنها در انحصار چند شرکت و فقط برای مصارف خاص صنعتی بود اما امروزه با گسترش تقاضا و مصرف ابزارآلات مقدار زیادی از آن ها وارد بازار شد.

 

انواع ابراز پنوماتیکی:

ابزار پنوماتیک به علت مزایای بالایی که دارند در انواع ابزارآلات با کاربردهای مختلف روانه ی بازار شده اند؛ از بزرگ ترین مزایای ابزار های قدرتی پنوماتیکی میتوان به امنیت کاری آن، قدرت کار بالا و راحتی آن ها اشاره کرد همچنین وزن بسیار سبکی دارند و میتوان به هر جای ممکن حمل و استفاده کرد.

بکس بادی با درایو های متفاوت
سنگ فرز اهنگری بادی
مینی سنگ اهنکری بادی
پیچ گوشتی بادی
دریل بادی با سه نظام مختلف
فرز انگشتی بادی
جغجغه بادی با درایو مختلف
منگنه کوب و میخکوب بادی با سایز های متفاوت
چکش های بادی با وزن و سایز های مختلف
قیچی و اره بادی
سنباده بادی با طرح ها و اندازهای مختلف
پرچ کن و مهره پرچ کن بادی

پرکاربرد ترین ابزار پنوماتیک:
1) پیچ گوشتی بادی:

پیچ گوشتی بادی یک ابزار قدرتمند برای استفاده ی صنعتی و خانگی است که به وسیله ی قدرت باد پیچ ها و مهره ها را تنظیم
میکند.این ابزار در تعمیرات خودرو و ساخت صنایع چوبی بسیار کاربرد دارد.
2) دریل بادی:

ابزاری است که با نیروی قدرتی باد یا هوا قادر است روی مواد مختلف سوراخ و برش ایجاد کند. بزرگ ترین مزیتی که دریل پنوماتیک دارد این است که با کارکرد زیاد نه تنها داغ نشده و در محیط های خطرناک و اشتعال زا با خیال راحت میتوان استفاده کرد.
3) آچار بادی:

که به اسم آچار ضربه ای بادی هم شناخته میشود برای اعمال گشتاور یا نیروی گردشی روی اتصالات و کار کرد مکانیزم چرخشی از قدرت هوای فشرده استفاده میکند.به وسیله آن می توانید تمامی پیچ ها و مهره های مختلف را با قدرت باد باز کنید.
4) قیچی پنوماتیک یا قیچی بادی:

همانطور که از اسمش پیداست ابزاری برای برش دادن انواع فلزات، پلاستیک و چوب است و با هوا و باد به جای برق، نیروی لازم برای کار برش را میگیرد.
5) سنباده پنوماتیکی:

با استفاده از نیروی هوا ارتعاشات الزم برای سطح مورد نظر را ایجاد میکند و منظم و تمیزکاری و برش سطح را با بالاترین دقت انجام میدهد.
6) سنگ فرز بادی:

همان کار سنگ فرز برقی را که برش و سایش است با استفاده از نیروی هوای فشرده انجام میدهد و به همان میزان قدرت و دقت دارد و در تولید و تعمیرات فلزی و سنگین بسیار بالاست.
7) گریس گان بادی:

تمام قسمت های متحرک دستگاه ها و ماشین آلات نیاز به روغن کاری با گریس دارد که این کار را در غیر قابل دسترسی ترین مکان های دستگاه شما انجام میدهد.
8) پرچ بادی:

از پرچ بادی برای بستن پرچ که یک اتصال دهنده دائمی است، استفاده می شود.بسیاری از پرچ های بادی رگلاتوری دارند که به کاربر کمک میکند تا میزان فشار هوای وارده به دستگاه را تنظیم کند.

 

نحوه ی نگهداری ابزار پنوماتیک چگونه است؟

پیش از استفاده و پس از استفاده تمیز شود تا سالم بماند.
باید به دور از تابش خورشید و گرما باشد.
بخش های درونی ابزار قبل و بعد از استفاده روغن کاری شود.
حتما قطعات کهنه را در زمان مشخص تعویض کنیم و ابزار را دائم سرویس کنیم.
ابزار پنوماتیک در رطوبت و گرد و خاک نباشند و در مکان های تمیز و خشک باشند.
حتما ابزار پنوماتیک رطوبت گیر داشته باشند.
مخزن ابزار را تخلیه کنیم و اتصالات آن را بررسی کنیم.

 

مزایای ابزار پنوماتیک:

نسبت به ابزار برقی ارزان تر هستند.
بسیار جمع و جور و و سبک هستند و به راحتی حمل می شوند.
برای انجام کار های صنعتی آسان هستند.
هزینه تعمیر کمتری دارند.
امنیت و قدرت بالا و نرخ سرقت پایین دارند.

 

معایب ابزار پنوماتیک:

عدم وجود ابزارهای نگهداری.
ابزار پنوماتیک شدیدا در برابر آب و خشکی قطعات آسیب پذیر هستند.
این ابزار نیاز به یک کمپرسور هوا دارند که گران است.
ابزار پنوماتیک به مراقبت بیشتری نیاز دارند و باید مدام روغن کاری شود.
از شلنگ برای مسافت کمتر از ۸ متر باید استفاده کرد.
برای ارتباط بین ابزار و کمپرسور به شلنگ فنری یا رابط های اتصال نیاز است.

برچسب ها:

این مقاله بدون برچسب است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *