جک پنوماتیک در اصل یکی از مهمترین و اصلیترین نوع عملگرها در سیستمهای پنوماتیک است. کار این عملگر تبدیل نیروی فشار باد به نیروی چرخشی یا خطی است. در اصل جک پنوماتیک به کمک هوای فشرده کار خواهد کرد.
جک پنوماتیک چیست؟
میتوان گفت اصلیترین قطعه موجود در سیستم پنوماتیک صنعتی جک پنوماتیک است. در نتیجه دیگر قطعات موجود در سیستم مانند شیر برقی و واحد مراقبت برای این است که جک پنوماتیک را مورد کنترل و حرکت قرار دهد. یکی از نکات مهمی که در انتخاب جک پنوماتیک باید رعایت کرد توان تولید یا توانایی تحمل نیرو توسط جک است.
انواع جک پنوماتیک:
میتوان جکهای پنوماتیک را به دو دسته کلی تقسیم کرد.
جکهای یکطرفه
این نوع جک توانایی این را خواهد داشت که فقط کنترل یک مسیر را در دست بگیرد و کنترل مسیر برگشت بر عهده فنری که در داخل سیستم تعبیه شدهاست و یا حتی میتوان برای کنترل برگشت از وزنی که بر روی جک قرار دارد کمک گرفت. در چنین مدلهای اکثرا یک پورت در ابتدا یا انتهای جک وجود دارد که ورود باد را کنترل خواهد کرد.
در اصل این نوع جک پنومانیکی تنها از یک سکت کورس حرکتی خود قادر به عملکرد است. عمکلرد در جک پنوماتیک به این صورت است که از یک سمت هوای وارد سیستم میشود و از طریق فشار پیستون را به حرکت در میآورد و از سمت دیگر وقتی که فشار هوا قطع شد فنر بازگرداننده هوا را تخلیه میکند و سپس پستون و میله آن به شکل ابتدایی خود برمیگردند.
جک دو طرفه
همانطور که اسم این جک مشخص است این یک جک برای کنترل دو مسیر یعنی هم مسیر رفت و هم مسیر برگشت است. در این نوع جک هم باز و هم بستن جک به کمک نیروی باد صورت میگیرد. این جک دارای دو پورت برای ورود باد و خروج باد قرار دارد.
بر خلاف عمکرد جک پنوماتیک تک کاره، جکهای دو کاره از هر دو سمت کورس خود کار میکنند. این به این معنی است که هم در حالت رفت و هم در حالت برگشت پیستون و شفت قادر به انجام کار خود هستند. این مدل جک پنوماتیک دارای فنر بازگردانندهای نمیباشد. در نتیجه هم در حرکت رفت و هم در حرکت برگشت از خود هوای کمک گرفتهمیشود.
در برخی از جکهای پنومانیک دو طرفه از شفت دو طرفه یا میله پیستون دو طرفه استفاده میشود. که این مورد باعث میشود که از هر دو طرف پیشتون شفت قادر به انجام عملکرد خود باشد.
نکته مهم این است که در جکهای پنوماتیک دو طرفه که دارای دو میله پیستون است میزان نیروی وارده به هر دو طرف مساوی است ولی اگر یک میله پیستون باشد نیروی رفت و برگشت نیز متفاوت خواهد بود. این مورد به این دلیل است که وقتی میله پیستون به خود متصل شود مقداری از نیروی فشار از بین خواهد برد.
سخن پایانی
در این مقاله شما را با جک پنوماتیک، انواع و کاربردهای این جک آشنا کردیم. اگر نیاز به دانستن اطلاعات بیشتری دارید میتوانید به دیگر مقالات ما در این زمینه مراجعه نمایید. امیدواریم این مقاله نیز برای شما مفید بوده باشد.